ซีพีเอฟฝึกทักษะน้องบริหารจัดการผลผลิตเกษตร ร่วมสร้างความมั่นคงทางอาหารใน รร.

"ความมั่นคงทางอาหาร" ประเด็นที่ถูกยกระดับความสำคัญ โดยเฉพาะหลังสถานการณ์ระบาดของโรคโควิด 19  ในส่วนของประเทศไทยเอง ทุกภาคส่วนตระหนักในเรื่องดังกล่าว  แม้แต่ในระดับโรงเรียนที่ได้รับการปลูกฝังให้มีส่วนร่วมสร้างความมั่นคงทางอาหารผ่านกิจกรรมด้านการเกษตรต่างๆ  ในโรงเรียน   

น้องๆ นักเรียนโรงเรียนวัดอริยวงศาราม (หนองน้ำขาว)  ตำบลดอนกระเบื้อง อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี  โรงเรียนขนาดเล็กที่มีจำนวนนักเรียน 150 คน  จัดการเรียนการสอนตั้งแต่ระดับอนุบาล  1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีโอกาสได้เรียนรู้และฝึกทักษะงานด้านเกษตร จากการที่โรงเรียนเป็น  1 ใน  80 โรงเรียน ที่เข้าร่วม " โครงการซีพีเอฟ อิ่ม สุข  ปลูกอนาคต"  โครงการที่มุ่งมั่นมีส่วนร่วมส่งเสริมเด็กและเยาวชนไทยเข้าถึงอาหาร และยกระดับโรงเรียนเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านโภชนาการและอาหารของชุมชน ซึ่งสนับสนุนโดยบริษัท เจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำกัด  (มหาชน) หรือซีพีเอฟ    

ผลผลิตเห็ดนางฟ้าจากโรงเรือนเพาะเห็ด   ผักบุ้งจีน  ผักกวางตุ้ง และผักคะน้า  จากแปลงผักบนดิน ถูกส่งเป็นวัตถุดิบเพื่อประกอบอาหารกลางวันของนักเรียน  วัตถุดิบเหล่านี้ มาจากสถานีการเรียนรู้ 5 สถานีด้านเกษตรในโรงเรียน    ประกอบด้วย   สถานีแปลงผักบนดิน 

สถานีอุโมงค์ผัก สถานีเพาะเห็ด  สถานีปุ๋ยหมัก และสถานีเลี้ยงไก่ไข่   โดยมีโรงงานผลิตอาหารสัตว์บกราชบุรี ของซีพีเอฟ นำขีดความสามารถขององค์กรและความรู้ในด้านการผลิตอาหารที่สะอาด ปลอดภัย  มีคุณภาพ  ความรู้ด้านการเกษตรมาประยุกต์ใช้  ต่อยอดสู่ชุมชนที่สนใจประกอบอาชีพด้านการเกษตร    

วันนี้ ....น้องๆ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 และ ปีที่6  ซึ่งได้รับมอบหมายให้รับผิดชอบโรงเรือนเพาะเห็ด ช่วยกันเก็บผลผลิตเห็ดนางฟ้าได้มากกว่า 10 กิโลกรัม ซึ่งมากกว่าทุกๆวัน  เด็กๆนำผลผผลิตส่วนหนึ่งส่งเข้าโครงการอาหารกลางวัน    ที่เหลือนำใส่ถุงเพื่อจำหน่ายให้ผู้ปกครองนักเรียนและชุมชน  ถุงละครึ่งกิโลกรัม ราคา  20 บาท   ผลผลิตอีกส่วนหนึ่งนำมาแปรรูปเป็นเมนูต่างๆ   เช่น   เห็ดนรก  เห็ดสวรรค์   น้ำพริกเห็ด  ที่ได้เรียนรู้วิธีการทำมาจากกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านดอนกระเบื้อง                         

ความร่วมมือเพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหาร ยังมีหน่วยงานในพื้นที่ร่วมถ่ายทอดองค์ความรู้  ใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น  และนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วย เช่น    เกษตรตำบลให้คำแนะนำเรื่องการปลูกผัก  ปศุสัตว์ตำบลมอบอุปกรณ์ทำวัคซีนในการเลี้ยงไก่   สถานีพัฒนาที่ดินจังหวัด

ราชบุรีและหมอดินอาสาให้ความรู้การทำปุ๋ยหมักบำรุงดิน  กลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านดอนกระเบื้องสอนเรื่องการแปรรูปอาหารเพื่อถนอมอาหาร  เป็นต้น       

ในด้านของซีพีเอฟนำนวัตกรรมมาเพิ่มประสิทธิภาพและช่วยแก้ปัญหาในกิจกรรมต่างๆ   อาทิ  การให้น้ำเพาะเห็ดด้วยการติดตั้งระบบรดน้้ำอัตโนมัติควบคุมการทำงานด้วยความชื้น ในกรณีที่ความชื้นสัมพัทธ์ต่ำกว่า  80 %  ปั๊มก็จะทำงานโดยอัตโนมัติ  ช่วยแก้ปัญหา

ก้อนเห็ดเน่าเสียไวจากการรดน้ำผ่านสายยาง  และในวันหยุดที่ไม่มีคนรดน้ำเห็ด   หรือในกิจกรรมทำปุ๋ยหมักที่มีปราชญ์ชาวบ้านนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาช่วยให้คำแนะนำ และซีพีเอฟใช้ท่อ PVC เจาะรูใส่ในกองปุ๋ยเพื่อที่จะไม่ต้องเสียเวลากลับกอง จากเดิมที่ต้องคอยกลับ 

กองทุก ๆ 7 วัน และในกิจกรรมแปลงผัก   ซีพีเอฟช่วยวางระบบท่อ ติดตั้งอุปกรณ์ควบคุมเวลาการทำงานของปั๊มน้ำเพื่อรดแปลงผัก  โดยตั้งเวลารดน้้ำครั้งละ 10    นาที ช่วงเวลา  08.00 น.และ  16.00น.            

  
คุณครูกุลชญา ชั้นเล็ก หรือคุณครูเอ็ม คุณครูผู้รับผิดชอบโครงการปลูกผัก  เพาะเห็ด  เลี้ยงไก่ไข่ และแปรรูปอาหาร เล่าว่า เด็กๆได้เรียนรู้ทักษะอาชีพจากการลงมือปฏิบัติจริงและนำไปใช้ได้จริง  จากสถานีการเรียนรู้ทั้ง  5 สถานีซึ่งมีซีพีเอฟและหน่วยงานในพื้นที่ให้การสนับสนุน    หลังจากที่เปิดภาคการศึกษาใหม่ ซีพีเอฟได้นำก้อนเชื้อเห็ดชุดใหม่จำนวน  1,000 ก้อน ทดแทนก้อนเชื้อชุดเดิมที่หมดเชื้อและไม่ออกผลผลิตแล้ว  รวมทั้งเข้ามาซ่อมแซมโรงเรือนเพาะเห็ดให้อยู่ในสภาพที่พร้อมใช้งาน        

"โรงเรียนเข้าร่วมโครงการซีพีเอฟ อิ่ม  สุข ปลุูกอนาคต  ทำให้ผลิตอาหารได้เอง และสามารถจัดเมนูอาหารกลางวันที่มีวัตถุดิบจากผัก  เห็ด  และไข่ไก่เป็นส่วนผสม   เช่น   ต้มยำเห็ด ผัดเห็ด  เห็ดทอด ยำเห็ด  บะหมี่น้ำ สุกี้น้ำ   นักเรียนเข้าถึงอาหารที่มีคุณภาพ สะอาด  ปลอดภัย เด็กนักเรียนที่มีภาวะโภชนาการสมวัยตามเกณฑ์ คือ มีน้ำหนักและส่วนสูงตามเกณฑ์  มีจำนวนเพิ่มขึ้น " คุณครูเอ็มซึ่งรับผิดชอบกิจกรรมปลูกผัก เพาะเห็ด และเลี้ยงไก่ไข่ กล่าว                 

นอกจากนี้  เด็กๆได้เรียนรู้การบริหารจัดการผลผลิต  ไม่ให้มีผลผลิตเหลือทิ้ง  หรือนำผลผลิตเห็ดที่เหลือ มาแปรรูปอาหาร  สร้างมูลค่าเพิ่มของผลิตภัณฑ์  มีทั้ง เมนูเห็ดสวรรค์ เห็ดนรก และน้ำพริกเห็ด   ขนาดจำหน่ายกระปุกละ 20 บาท  และขนาดใหญ่ขึ้น จำหน่าย 3 กระปุก  ราคา  100 บาท   ซึ่งรายได้จากการจำหน่ายผลิตภัณฑ์จะถูกนำมาใช้ต่อยอดกิจกรรมและโครงการต่างๆ ให้เกิดความยั่งยืนของโครงการต่อไป            

ด.ญ.ชาลิสา  มาแดง อายุ  12 ปี  นักเรียนชั้น ป.6  และเป็นประธานนักเรียน  เล่าว่า   หนูได้รับมอบหมายให้ช่วยดูแลรดน้ำผัก ดูแลโรงเรือนเพาะเห็ด เก็บผลผลิตเห็ด โดยจะแบ่งเวรกันกับเพื่อนๆ   หนูเป็นเวรวันจันทร์และพฤหัสบดี   เวลาที่ไปเก็บผลผลิตเห็ดก็จะมีเพื่อนๆอีก 2 คนไปช่วยกัน เราแบ่งหน้าที่กันดูแลว่าในโรงเรือนมีเห็ดที่เน่าเสียหรือเปล่า ส่วนอีก 2 คนก็ช่วยกันเก็บผลผลิตเห็ด  การที่พวกเราได้ร่วมรับผิดชอบดูแลโรงเรือนเพาะเห็ด ทำให้มีทักษะหลายด้าน  เช่น วิธีการเปิดปากก้อนเห็ด  การแคะก้อนเห็ด การเก็บเห็ดอย่างถูกวิธี  ที่นำไปใช้เป็นอาชีพได้                           

ด้าน ด.ญ.กุลชา โชคชัยอัมรินทร์ หรือน้องแตงโม   นักเรียนชั้น ป.  5 เล่าว่า เธอได้ช่วยพี่ๆ ชั้นป.6  เก็บผลผลิตเห็ด  เก็บเห็ดที่เหี่ยวและเสียไปทิ้ง จากนั้นก็จะไปรดน้ำผักที่แปลงผัก เป็นกิจกรรมที่เธอได้รับมอบหมายให้ช่วยพี่ๆ ทุกวันอังคารและพุธ   แตงโมบอกว่าพวกเราได้บริโภคผักปลอดสารที่สะอาด ปลอดภัยจากผลผลิตที่เราช่วยกันปลูก   ได้เรียนรู้เรื่องการถนอมอาหาร ในช่วงที่ผลผลิตเห็ดมากเกินไปด้วยการนำมาแปรรูป ซึ่งแตงโมมีหน้าที่ ล้างเห็ด หั่นเห็ด และทอดเห็ด  และได้เรียนรู้การทำบัญชีรายรับรายจ่าย จากการจดบันทึกปริมาณเห็ดสดและรายได้ที่จำหน่ายได้ในแต่ละวัน           

วันนี้  ... น้อง ๆ โรงเรียนวัดอริยวงศาราม (หนองน้ำขาว) ผลิตวัตถุุดิบที่จะนำไปประกอบอาหารกลางวันได้เอง  และยังได้ประโยชน์ไปถึงชุมชนได้บริโภคผลผลิตผัก ผลผลิตเห็ด ที่สะอาด ปลอดภัย  และราคาถูกกว่าท้องตลาดอีกด้วย ./